Қуралұлы А. Қазақ дәстүрлі медениетінің энциклопедиялық сөздігі.— Алматы: «Сездік-Словарь» . 2007.
жеке ауыз — (көне.) мылтықтың бір түрі. Бір ғана оқпен атылады. Жеке ауызға оқты аузынан салады … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
ауыз үй — зат. сөйл. Сырттан кіріп келгендегі алғашқы бөлме. Қазақ құрылысшылары үй салғанда оны ең алдымен жоспарлап, бөліп алады. Бұл үшін арқан керіп, кірпішті соның бойымен қалайды. Бөлмелердің аз көптігі әрбір шаруаның қабілетіне, мүмкіндігіне қарай… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
арақашықтық сақталатын көне ұрыс құралдары — садақ пен жебе, мылтық түрлері: шитті, білтелі, бытыралы, шамғал, күлдірмамай, ақберен, жеке ауыз, қос ауыз, т.б … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
мылтық — зат. Сүбесі, дүмі, затворы бар аң, құс атуға, соғыста қолдануға арналып жасалған дәрімен атылатын қару. Мылтықтың алғашқы түрлері қазақ арасында XV XVII ғасырларда белгілі бола бастады. Оның шитті, бытыралы, білтелі, шүрпілі, опырмалы, қосауыз,… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
ақшешек — зат. бот. Сабағы жуандау, ақ гүлді бұта. Айнала долана мен тобылғы, а қ ш е ш е к бұтасы қалың өскен қия бет (Е. Тұрысов, Алақай, 131). … Жеке ауыз шитіні жамбасқа басып, а қ ш е ш е к келте шоқпарды басқа жастап, көне шекпенді жамылып жатып… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
жетімшалғы — зат. кәс. Қыран құс топшысының пышақ қыры түрмелеріне жеке дара біткен кішкене бес қауырсын өзінің тұрған орнына қарай «жетім шалғы» атанған (Ж. Бабалықов, Қырандар, 78). Құс қауырсындарының ішінде ерекше ауызға алынатынның бірі – ж е т і м ш а л … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
тез салынатын паналау ғимараттары — ядролық жарылыстың зақымдаушы факторларынан қорғауға арналған. Т.с.п.ғ нда жеке қорғаныс құралдарынсыз отыруға болады. Т.с.п.ғ н салу жағдай күрт қиындаған кезде жоспарланады. Олар қысқа мерзім ішінде темір бетон конструкциялары мен ағаш… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
халықты жаппай зақымдаушы қарулардан қорғау — (Защита населения от оружия массового поражения) ядролық, химиялық және бактериялық (биологиялық) қарудан адам шығынын барынша азайту үшін жүргізілетін қорғаныш. Оған мынадай шаралар кіреді: қорғаныш ғимараттарын дайындау және адамдарды жеке… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
шаңқобыз — зат. Ауызға салып тартатын темір пластинкалы қазақтың көне музыка аспабы. Ашалы сымтемірдің арасына бекітілген тілі саусақпен шалып тартылады. XIX ғасырда музыкалық аспап ретінде әйелдер пайдаланды. Кейде орындаушылар саусақтарына қоңырау іліп… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
